Winterzeilen
Zeilen doe je in de zomer. Het seizoen begint met pasen en eind oktober is het echt wel klaar. Dat is hoe de meeste mensen met zeilen omgaan. Het kan ook anders. Zeilen in de winter is super mooi, het is erg rustig op het water, de atmosfeer is heel anders waardoor het een unieke ervaring is.
Verhuurders
Niet overal wordt je raar aangekeken als je buiten het seizoen wilt zeilen. Sommige verhuurders hebben de hele winter door boten in het water. Hieronder een niet-volledige lijst:
| Verhuurder | Thuishaven | Type boot |
|---|---|---|
| Hoogenboom Kaag | Kagerplassen | Valken |
| Bavariaboot.nl | Stavoren | Bavaria 36 |
| Bootverhuur IJsselmeer.nl | Lelystad | Bénèteau Oceanis 361 |
Let er bij het plannen van een periode op dat het IJsselmeer wel eens dicht kan vriezen (winter 2009 en 2010). Zorg dat je goede afspraken maakt over het annuleren bij ijs en/of slecht weer.
Veiligheid
Naast de boot is dood.
Het klinkt erg hard, maar in water van net boven het vriespunt is het erg snel met je gebeurd. Het is dus in de winter nog belangrijker dat je over goede reddingsvesten beschikt, ze draagt en je als het nodig is zo kort mogelijk aanlijnt.
Ook als je niet over boord valt kun je onderkoeld raken. Zorg dat je je goed aankleed: het is niet alleen belangrijk dat je kleding warm is, maar ook dat het je transpiratievocht afvoert. Vaak hebben we wel goed ademende zeilpakken, maar dragen we de verkeerde onderkleding. Om te beginnen een setje thermo-ondergoed, met daaroverheen lagen fleece met uiteindelijk je zeilpak. Vermijd alles wat van katoen is, dat houdt namelijk water vast, waardoor je afkoelt. Zorg verder voor warm schoeisel.
Onderkoeling
Wat doe je als iemand toch onderkoeld is geraakt? Het ten eerste belangrijk onderkoeling te herkennen. Er wordt gesproken van onderkoeling als de lichaamstemperatuur onder de 35°C gedaald is. Symptomen van onderkoeling zijn: rillen, sufheid, verward spreken, stijfheid.
Overboord
| watertemperatuur | Overlevingstijd |
|---|---|
| 0°C | 9 minuten |
| 5°C | 1 uur |
| 10°C | 3 uur |
| 15°C | 5 uur |
| 20°C | 8 uur |
Als je dan toch overboord gaat is het goed te weten wat wel en niet te doen. En als achterblijver op de boot te weten dat snel handelen van absoluut levensbelang is. In de tabel hiernaast is een grove schatting van de KNRM te zien voor hoeveel tijd je zou hebben. Deze tijd is echter nogal afhankelijk van je conditie, kleding, de wind, etc..
Als er een man over boord-situatie ontstaat is het dus zaak snel te handelen. Verdeel taken: laat direct iemand alarm slaan (VHF 16 of alarmnummer 112) en meld dat het om een onderkoelingsgeval gaat. Zorg dat er iemand constant naar de man blijft wijzen. Als de drenkeling binnen bereik is is het zaak de man zo horizontaal mogelijk binnen boord te krijgen. Op een gemiddels zeiljacht is dit bijna onmogelijk, maar wees creatief.
Eenmaal aan boord en nog aanspreekbaar moet worden voorkomen dat de drenkeling nog verder afkoelt. Zorg voor isolatie met warmtedekens of alles wat verder voor handen is en ga uit de wind weg. Er mag warme, gesuikerde drank worden gegeven, in geen geval alcohol. Is de drenkeling niet bij bewustzijn, controleer dan de vrije ademweg, ademhaling en bloedsomloop. Als ademhaling of bloedsomloop ontbreken moet worden gereanimeerd.
Lees meer over onderkoeling in "Gelukkig kan ik het navertellen" - voorkomen en bestrijden van onderkoeling in de watersport uit de zeevast-serie van de KNRM
Weer
Naast de bij het zeilen onmisbare wind zijn er meer weersverschijnselen relevant. In een goede winter is het vooral belangrijk dat het water waar we op willen varen vloeibaar is. De KNMI heeft een mooi ijsgroeimodel wat hieronder is afgebeeld. Verder geeft het Infocentrum binnenwater van Rijkswaterstaat tijdens vorstperiodes elke dag een ijskaart uit met de actuele ijssituatie (Voorbeeld ijskaartje). Tijdens de vorstperiode zal het verloop hier weer zichtbaar worden. Wellicht zal ik binnenkort ook de kaartjes van vorig jaar beschikbaar maken.
Links
IJsberichtgeving van het infocentrum binnenwater
EPS pluimverwachtingen van het KNMI